Sonraki Nesil Modelimiz: Gemini 1.5

Bugün epey dinç bir şekilde uyandım. Bu şekilde uyandığım günlerde günüm hep çok güzel geçer. Günümün güzel geçeceğini bilmenin mutluluğu ile kalktım yataktan. Aşağı iner inmez kahve makinem ile göz göze geldik. Kendisine hemen günaydın diyerek güzel bir kahve yapması için ikna ettim. Kahvemden bir yudum aldım ve bahçeye doğru yöneldim. Şansıma bugün havada çok güzeldi. Evden çalışmaya karar verdim ve laptopumu almak için odama gittim. Tam çalışmaya başlayacağım sıra gözüme bir şey çarptı. Meğer, Gemini 1.5 geliyormuş. 

Bu haber elbetteki beni çok heyecanlandırdı. Model, modlar arası uzun bağlam anlayışında çığır açan bir gelişme. Üstelik büyük ölçüde artırılmış performans da sunuyor bizlere. 

Google ve Alphabet CEO’su Sundar Pichai’den bir not ile karşılaştım. Notlarını şu şekilde almışlar; 

Geçtiğimiz haftalarda en yetenekli modelleri olan Gemini 1.0 Ultra’yı piyasaya sürdüklerinden ve Google ürünlerini çok daha kullanışlı hale getirmek için büyük bir adım attıklarından bahsediyorlardı. “Bugün ise, geliştiriciler ve Bulut müşterileri de 1.0 Ultra ile inşa etmeye başlayabilirler.” diye de eklemişler. Al Studio’da ve Vertex Al’da Gemini APl’leri ile. 

Yakından takip ettiğim bu güncellerimi iyi araştırdığım için birçok bilgilerine sahibim. Ekipleri, güvenliğin temelinde en son modelleri ile sınırlarını zorlamaya devam ettiklerini çok iyi biliyorum mesela. Üstelik tahminlerinden çok daha hızlı ilerleme kaydediyorlar. Aslında şuan Gemini 1.5 neslini tanıtmak için hazırlar. Birçok boyutta dramatik iyileştirmeler gösteriyor ve 1.5 Pro, daha az hesaplama kullanarak 1.0 Ultra ile kıyaslayabilir bir kaliteye ulaştırıyorlar. 

Bahsettikleri Gemini 1.5 uzun bağlam anlayışında ekstra çığır açıyor. Modelleri işleyebileceği bilgi miktarını oldukça önemli boyutta arttırdılar. 1 milyon kişi ile çalışma sağladılar ve bugüne kadar yapılan en uzun bağlam penceresini de elde ederek rekorlarını kırdılar. 

Amaçları olarak tamamen yeni yeteneklerin ortaya çıkmasını sağlamaya hedef edindiler. Uygulamalar inşa etmelerine büyük ölçüde katkı sağladılar. Ne kadar harika değil mi? Üstelik bu deneysel özelliği sınırlı ön izleme ile geliştiricilere ve kurumsal müşterilerine sunmak için büyük heyecan duyarak gün sayıyorlar. Yetenekler, güvenlik ve kullanılabilirlik hakkında Demis çok daha fazla bilgi aktarımında bulunuyor. 

— Sundar

Gemini 1.5’i Tanıtmak

Google DeepMind CEO’su Demis Hassabis adına Gemini ekibi tarafından birkaç söz edilmiş;

Yapay zekanın Gemini 1.5 versiyonu için heyecan verici bir zaman diliminde olduklarından bahsetmişler. Gemini alanındaki yeni ilerlemeler, önümüzdeki yıllarda milyarlarca insan için yapay zekayı çok daha kullanışlı hale getirme potansiyelinin var olduğunu da eklemeyi unutmamışlar. Gemini 1.0’ın tanındığından beri yeteneklerini test ettikleri ve halihazırda geliştirip iyileştirdiklerinden bahsetmişler. Geliştirip insanlara sunduktan sonra öylece bir kenara bırakmayıp hala üzerinde çalışarak geliştirilen yenilikler benim ilgimi oldukça çekiyor. Çok daha iyisi her zaman vardır bilincinde oldukları için onları tebrik ediyorum. 

Ve bugün artık yeni nesil olan Gemini 1.5 modelini duyurma zamanı!

Gemini 1.5 bizlere dramatik bir şekilde artırılmış performans sunuyor. Bu yaklaşımları ile bir adım daha ileri gitmenin değişikliğini temsil ediyorlar. Temel model geliştirme ve alt yapılarında hemen hemen her parçayı ince ince araştırarak ve mühendislik yenilikleri konusunda oldukça dikkatli bir şekilde ilerliyorlar. Bu durum Gemini 1.5’i eğitmek ve sunmak, çok daha verimli hale getirmek için didindiklerini gösteriyor. Bu şekilde çalışmalar sağlayarak yeni bir uzman karışımı (MoE) mimarisini de ardından getirmiş oluyor. 

Erkenden test etmek adına piyasaya sürülen Gemini 1.5 sürümü Gemini 1.5 Pro olmaktadır. Oldukça geniş bir görev yelpazesine sahip olduğunu biliyorum. Ölçeklendirme için optimize edilerek orta boyutlu birçok modal modeli diye geçiyor. Piyasaya sürülen en büyük modelleri 1.0 Ultra ile benzer seviyelerde performansı bulunuyor. Tüm bunların yanı sıra uzun bağlamda çığır açan bir deneysel özelliği de beraberinde bizlere sunuyor. 

Gemini 1.5 Pro bizlere standart 128.000 belirteçlik olan bir bağlam penceresi ile geliyor. Bulunduğumuz günden itibaren, sınırlı bir geliştirici ve kurumsal müşteri grupları için Al Studio ve Vertex Al üzerinden bizim için özel bir ön izleme 1 milyon belirteçlik bağlam penceresi ile denenebiliyor. 

Okudukça heyecanlandığım Gemini 1.5, 1 milyon belirteçlik bağlam penceresini tamamen yayınlıyor. Gecikmeyi azaltmak, hesaplama gereksinimini azaltmak ve kullanıcı deneyimini geliştirmek için optimizasyonlar üzerinde oldukça yoğun bir şekilde çalışıyorlar. Bizim bu muhteşem yeteneği dememiz için de oldukça sabırsızlanıyorlar. Gelecek zamandaki kullanılabilirlik hakkında çok daha fazla detayı da bizimle heyecanla paylaşmışlar. 

Gelecek nesil modellerindeki sürekli ilerlemeler, insanlar, geliştiriciler ve işletmelerin yapay zeka kullanarak keşfetme, yaratma ve inşa etme alanlarında yeni olanak imkanlarımız da olacak. 

Son Derece Verimli Mimari

Gemini 1.5 benim heyecanlanmama yeterince yardım oluyor. Transformer ve MoE mimarisi üzerine öncü araştırmaları ile inşa edildiğini duymam da heyecanının bir parçası. Geleneksel Transformer tek bir sinir ağı olarak işlev görüyor. Peki, MoE? MoE ise modelleri daha küçük “uzman” sinir ağlarına bölünüyor. 

Verilerin giriş türüne bağlı olarak, MoE modelleri sinir ağlarında yalnızca en ilgili uzman yolaklarını seçici olarak etkinleştirmeyi de ihmal etmiyor. Yapılan bu uzmanlaşma sayesinde modelin verimliliği büyük ölçüde arttırmasına yardımcı oluyor.  Google, Sparsely-Gated MoE, GShard-Transformer, Switch-Transformer, M4 gibi araştırmalar sayesinde derin öğrenmeler için MoE tekniğinin erken benimseyicisi ve öncüsü haline geliyor.

En son model mimarilerindeki yenilikler Gemini 1.5’in karmaşık görevleri daha hızlı öğrenmesine olanak tanır. Tüm bunların yanı sıra kaliteyi korumasına, eğitim ve hizmet verme sürecinde daha verimli olmasına da öncülük ediyor. Bahsetmiş olduğum bu verimlilikler, ekiplerinde daha önce hiç olmadığı kadar hızlı bir şekilde Genini’nin çok çok daha fazla gelişmiş sürümlerini yaratmasına, eğitmesine ve sunmasına yardımcı oluyor. Daha fazla optimizasyon üzerinde çalışıyorlar.

Daha Büyük Bağlam, Daha Fazla Yardımcı Yetenekler

Yapay zekanın bu denli gelişmesi, daha büyük bağlan ve daha fazla yardımcı yetenekler sunması beni istemsiz bir şekilde mutlu ediyor. Günümüzdeki gelişen teknolojiyi gördükçe çok daha fazla gelişecek bir dünyada yaşama hayali beni yaşama tutuyor diyebiliriz. bir yapay zeka modelinin “bağlan penceresi“, bilgi işlem için kullanılan yapı taşları olan belirteçlerden buluştuğunu biliyorum. Belirteçler; kelimelerin, görüntülerin, videoların, seslerin ve kodun yani kısaca hayatımızda sık sık kullandığımız araçların tam parçaları ya da alt bölümleridir. Bir modelin bağlam penceresi ne kadar büyük olursa, belirli bir sorguda daha fazla bilgi alabilir ve işleyebilirler. Bu durum, çıktısını daha tutarlı, ilgili ve kullanışlı hale getirir. 

Kendilerini olduğu gibi bırakmak yerine geliştirmeyi tercih eden Gemini; makine öğrenimi yenilikleri serisi sayesinde 1.5 Pro’nun bağlam penceresi kapasitesini, Gemini 1.0 için orjinal 32.000 belirteçten çok daha öteye taşıdıklarını oldukça yakından takip ediyorum. Böylelikle üretimde 1 milyon belirteç çalışabiliyor. 

Yukarıda bahsetmiş olduğum bu durum 1.5 Pro’nun tek seferde çok büyük bir miktarda bilgiye işleyebileceği anlamını tanıyor. Bahsetmiş olduğum bu özellik arasında bir saatlik video, 11 saatlik ses, 30.000’den fazla kod satırı ya da 700.000’den fazla kelime içeren kod tabanları yer alıyor. Belki inanması güç olabilir ama araştırmalarında 10 milyon belirteçe kadar başarıyı test ettiklerini biliyorum.

Geniş Bilgi Miktarları Hakkında Karmaşık Düşünme

1.5 Pro’nun en sevdiğim özelliklerinden biri, verilen bir konuya uygun olarak büyük miktardaki içeriği sonsuz bir şekilde analiz edebiliyor. Üstelik analiz etmekle kalmayıp sınıflandırabiliyor ve  özetleyebiliyor. Haydi, bir örnek ile taçlandıralım. Ay’a yapılan Apollo 11 görevine ait 402 sayfalık transkriptler verildiğinde, belgede bulunan konuşmaları, olaylara ve detayları hakkında akıl yürüttebiliyor. Neredeyse bir insan gücüne sahip!

Farklı Tülerdeki Bilgiler Arasında Daha İyi Anlama ve Akıl Yürütme

1.5 Pro, son derece sofistike anlama ve akıl yürütme görevlerini video dahil farklı modaliteler için yerine getirebiliyor. Haydi, bir örnek ile daha açık hale getirelim. 44 dakikalık sessiz bir Buster Keaton filmi verildiğinde, model çeşitli kurgusal noktaları ve olayları doğru bir şekilde analiz eder ve hatta kolayca gözden kaçabilecek filmdeki küçük detaylar hakkında akıl yürütebilir. 

Bir gerçek hayat nesnesi için Gemini 1.5 Pro, referans materyal olarak basit bir çizim verildiğinde 44 dakikalık sessiz bir Buster Keaton filmi sahnesini kolaylıkla tanımlayabiliyor. 

Daha Uzun Kod Bloklarıyla ilgili ilgili Problem Çözme

Gemini 1.5 Pro’nun 100.00’den fazla kod satırı yazma özelliği var. Üstelik problem çözme görevlerini de yerine layıkıyla getiriyor. Bahsetmiş olduğum miktar oldukça büyük bir rakam olmaktadır. Bu kadar uzun bir kod parçası verildiğinde, örnekler arasında daha iyi akıl yürütebilir, yararlı değişiklikler önerir ve kodun farklı bölümlerinin nasıl çalıştığı hakkında açıklamalar yapabilir. 

1.5 Pro Gemini’nin 100.000 satırlık bir kod üzerinde akıl yürüterek yardımcı çözümler sunduğunu söyleyebilirim. Üstelik bunların yanı sıra değişiklikler ve açıklamalar da sunuyor.

Geliştirilmiş Performans

Gemini 1.5 Pro’nun elbette Gemini 1.0 Pro’ya göre gözle görülür bir değişikliği var. Gemini 1.5 Pro’da kapsamlı bir metin, kof, görüntü, ses ve video değerlendirme paneli test edildiğinde büyük dil modelleri (LLM’ler) geliştirmek için kullanılan ölçütlerin %87’si çok daha iyi performans gösteriyor. Gemini 1.5 Pro ve Gemini 1.0 Pro’nun elbette benzer yanları da var. Mesela aynı ölçülerle karşılaştırıldığında 1.0 Ultra ile genel olarak aynı seviyede bir benzerlik performansı sergiliyor. 

Gemini 1.5 Pro, bağlam penceresi arttıkça bile yüksek performans seviseyini koruyor. Oldukça uzun bir metin bloğu içerisine belirli bir gerçeği ya da ifadeyi içeren küçük bir metin parçasının bilinçli olarak yetiştirildiği İğne Yığının İçinde Arama (NIAH) değerlendirmesinde, 1.5 Pro, 1 milyon belirteçlik veri bloklarında gömülü metni %99 oranında buluyor. Bu gerçekten olağanüstü bir özellik. 

Hoşuma giden bir diğer özelliği ise Gemini 1.5 Pro etkileyici “bağlam içi öğrenme” becerileri gösteriyor. Yani uzun bir sorguda verilen bilgilerden ek bir ince ayar yapamaya gerek duymuyor. Yeni bir beceri öğrenmesi de ayrı bir hoş bence. Model, Makineden Kitaba Çeviri (MTOB) ölçütünde bu geliştirdikleri beceriyi test etmişler. Yapılan testlerde modelin daha önce hiç görmediği bilgilerden ne kadar iyi öğrendiğini göstermiş. Dünya genelinde iki yüzden az konuşanı olan Kalamang dili için bir dilbilgisi kılavuzu verildiğinde, model aynı içerikten öğrenen bir kişiye benzer seviyede İngilizce’yi Kalamang’a kolaylıkla çevirebiliyor.

Yeni değerlendirmeler ve ölçütler geliştirmeye devam eden Gemini 1.5 Pro’nun daha uzun bağlan penceresi büyük ölçekli modeller arasında kendini yeterince göstermiştir.

Daha fazla ayrıntılı bilgi için Gemini 1.5 Pro teknik raporlarını inceleyebilirsiniz.

Kapsamlı Etik ve Güvenlik Testleri

Al ilkeleri ve oldukça güçlü güvenlik politikalarına uygun olarak modellerinin kapsamlı etik ve güvenlik testlerinden geçtiğinden emin olmadan hareket etmiyorlar. Tüm bunların yanı sıra bu araştırma bulguların sürekli olarak Al sistemlerini iyileştirmek için yönetim süreçlerine ve model geliştirme, değerlendirme süreçlerine entegre ediyorlar.

Geçtiğimiz aralık ayında 1.0 Ultra’yı tanıtmalarından bu yana ekiplerinin modeli sürekli olarak daha geniş bir kullanıma uygun hale getirecek şekilde sürekli olarak iyileştirme çalışmaları yapıyorlar. Üstelik güvenlik riskleri üzerine yeni araştırmalar yapıyor ve bir dizi olası zararı test etmek için kırmızı ekip etkinlikleri geliştiriyorlar.

Gemini 1.5 Pro’yu bize sunmadan önce, Gemini 1.0 modellerinde olduğu gibi sorumlu bir şekilde uygulama yaklaşımını benimsiyorlar. Bize verdikleri bu değer karşısında kendilerini buradan teşekkür etmek istiyorum. İçerik güvenliği ve temsili zarar da dahil olmak üzere alanlarında da kapsamlı değerlendirmeler yapıyorlar. Üstelik yalnızca bununla da kalmayıp bu testleri geliştirmeye devam ediyorlar. Bunun ötesinde 1.5 Pro’nun yenilikçi bu sağlam yeteneklerini dikkat çok daha fazla test geliştiriyorlar.

Gemini Modelleri Oluşturun ve Deneyler Yapın

Geminin 1.5 modelini sorunsuz bir şekilde dünyadaki milyarlarca kişiye, geliştiriciye ve işletmelere sunmak için harekete çoktan geçtiler.

Bulunduğumuz günden itibaren, Gemini 1.5 Pro’nun geliştiriciler ve kurumsal müşteriler için Al Studio ve Vertex Al aracılığıyla sınırlı bir oyun izlemesini sunuyorlar. Bu konuda çok daha fazla bilgi için Google Geliştiriciler bloğu ve Google Cloud bloğuna göz atabilirsiniz. Yeni güncellemelerine hakim olur olur olmaz diğer blogları okumaya koşa ağımdan emin olabilirsiniz. 

Model, çok daha geniş bir kullanıma hazır olduğunda 1.5 Pro’yu standart 128.000 belirteçlik bir bağlan penceresi ile tanıştıracaklar. Çok yakında modele iyileştirmeler yapıldıkça standart 128.000 bağlam penceresinden başlayan ve 1 milyon belirteçe kadar ölçeklenen fiyatlandırma seviyelerini tanıtacaklar.

Gemini 1.5 Pro’yu erken test edenler bu deneysel özellik ile bir milyon belirteçlik bağlam penceresini test etmek için test dönemi boyunca ücretsiz bir şekilde deneyebilecekler. Denemek için sabırsızlananlar daha uzun gecikme süreleri bekleyecekler. Elbette kullanım hızında da önemli iyileştirmeler yapılacak. 

Gemini 1.5 Pro’yu test etmek isteyen kullanıcılar şimdi Al Studio’ya kaydolmak için hızlı davranabilirler. Kurumsal müşterilerin için ise Vertex Al hesap ekibiyle iletişime geçmeleri gerekiyor. 

Gemini’nin yetenekleri hakkında daha fazla bilgi edinin ve nasıl çalıştığını görün diye sizin için eklediğim linke göz atın. 

Bu güzel haberi okurken evden çalışamayacağıma karar vermiş olmalıyım ki kendimi giyinme odamda buldum. İş için en rahat kıyafetlerimi seçerek kendimi yoğun trafiğe atmaya karar verdim. İşe gittiğimde edindiğim bilgileri paylaşmak için sabırsızlanıyorum. Yoksa evden çalışmak kadar rahatı mı var? Neyse, en iyisi kendime bir kahve daha ısmarlayayım…